AKP hükümetinin, döviz kurlarında geçici bir istikrar sağlama ve ani kur artışını baskılamak için 21 Aralık 2021 tarihinde hayata geçirdiği Kur Korumalı Mevduat (KKM), ekonomi için büyük bir sorun haline dönüşmesiyle birlikte alınan peş peşe kararlar ile tasfiye ediliyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün yayımladığı karar ile KKM hesaplarında yeni bir düzenlemeye imza attı.
TABAN FAİZ UYGULAMASI KALDIRILDI
Yılın ilk aylarında verilen teşvikler ile KKM havuzundaki para rekor seviyeye çekilirken, bankaların kur korumalı hesaplara uygulayacağı kur farkı ödemesinin yanı sıra en az politika faizi oranında faiz vermesi şartı getirilmişti.
Merkez Bankası tarafından Haziran ayında başlayan faiz artırma serisi 4 toplantı üst üste sürerek politika faizini yüzde 30’a çekince, bankaların KKM’yi tasfiyesini hızlandırmak ve TL mevduata geçişi artırmak isteyen TCMB’den yeni hamle gecikmedi.
Bugün yayımlanan duyuru ile TCMB, uygulama talimatında değişiklik yaparak TL dönüşümlü kur korumalı hesaplarda taban faiz şartını kaldırdı. Böylece bankalar, KKM müşterilerine istemeleri halinde politika faizinin altında faiz verebilecek.
ALINAN KARARIN ETKİSİ NE OLACAK?
Bu karar, geçtiğimiz aylarda Resmi Gazete’de yayımlanan 4 tebliğle birlikte başlatılan KKM tasfiyesi sürecine büyük bir destek sağlayacak. Merkez Bankası, son olarak 12 Eylül’de aldığı karar ile bankaların KKM hesaplarına yönelik zorunlu karşılık oranını 10 puan yukarı çekerek yüzde 25’e yükseltmişti.
Bu 2 adımın ardından KKM havuzunda bulunan toplam mevduat 4 hafta üst üste düşüş göstererek toplamda 101 milyar lira geri çekildi ve 3 trilyon 306 milyar 560 milyon liraya düştü. Yapılan yeni uygulama ile döviz dönüşümlü KKM’ler için şu an bir değişiklik yapılmazken, TL dönüşümlü kur korumalı hesaplar için uygulamanın cazibesini yitirecek bir düzeltmeye gidildi.
Söz konusu değişiklik sonrasında bankalar, döviz kurunda yatay seyir izlenilmesi halinde müşterilerine daha düşük faiz ödeyecek. Bu durum, KKM müşterilerinin dövizin yükselmemesi halinde çok daha düşük bir getiri sağlayacağı anlamına geliyor.
Getirinin azalması ve Türk lirası hesaplarına yönelik mevduat faizinin rekor seviyelere yükseltilmesinin, KKM’de yaşanan erimeleri hızlandırması bekleniyor.
DEĞİŞİKLİĞİN DOLAR KURU İÇİN ANLAMI NE?
28 Mayıs sonrası değişen ekonomi yönetimi, beraberinde ekonomik modeli de 180 derece değiştirirken, yeni kadronun hedeflerinin arasında ilk sırada KKM sorunundan kurtulmak yer aldı. Bu doğrultuda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KKM’den çıkış sürecinin aşamalı olacağını belirterek, ilk olarak Merkez Bankası’nın döviz rezervi biriktireceğini duyurmuştu.
Alınan yeni kararlar ile bir yandan KKM’den tasfiyenin önü açılırken, bir yandan da TCMB’nin net döviz rezervi aylar sonra yeniden yükselişe geçti.
Gelecek haftalarda atılacak yeni adımlar ile bankaların, Kur Korumalı Mevduat hesaplarından çıkışa yönelik yeni adımlar atması zorunlu tutulacak. Bu süreçte rezerv birikimine devam eden TCMB, bir yandan KKM’den çıkışların yeniden döviz tevdiat hesaplarına gidişini engellemeye çalışırken, bir yandan da çıkışlar sonucu ortaya çıkan döviz talebini karşılamaya çalışacak.
Söz konusu sürecin kontrolden çıkması ve tasfiye sürecinde dövize yönelik ilginin yükselmesi, Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda görülene benzer bir döviz krizine neden olabilir. Bu nedenle ekonomi yönetiminin tasfiye sürecinde yavaş adımlar atması, bir yandan da TL mevduatı daha cazip hale getirerek KKM çıkışlarına yol göstermesi bekleniyor.
